ಸಹಕಾರ : ಕು. ಮೈತ್ರಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಹೆಗಡೆ, (ಸಹಶಿಕ್ಷಕರು, GPT ವಿಜ್ಞಾನ), ಸ.ಹಿ.ಪ್ರಾ.ಶಾಲೆ, ಹುಲ್ಕುತ್ರಿ.

ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಷಣೆ (Nutrition in Plants)

ಪೋಷಕಗಳು (Nutrients) :

ಆಹಾರದ ಘಟಕಗಳಾದ ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್, ಕೊಬ್ಬು, ಪ್ರೊಟೀನ್, ವಿಟಮಿನ್ ಮತ್ತು ಖನಿಜ ಲವಣಗಳನ್ನು ಪೋಷಕಗಳು ಎನ್ನುವರು.

ಪೋಷಣೆ (Nutrition) :

ಒಂದು ಜೀವಿಯು ಆಹಾರ ಪಡೆಯುವ ಮತ್ತು ದೇಹದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವೇ ಪೋಷಣೆ.

ಸ್ವಪೋಷಿತ ಪೋಷಣೆ (Autotrophic Nutrition) :

ಜೀವಿಗಳು ಸರಳವಾದ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ಆಹಾರವನ್ನು ತಾವೇ ತಯಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವಿಧಾನವೇ ಸ್ವಪೋಷಿತ ಪೋಷಣೆ ಎನ್ನುವರು.

ಪರಪೋಷಕಗಳು (Heterotrophs) :

ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಇತರ ಜೀವಿಗಳು ಸಸ್ಯಯಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆಹಾರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಿಗೆ ಪರಪೋಷಕಗಳು ಎನ್ನುವರು.

ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ತಯಾರಿಕೆ (Photosynthesis) :

ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಪತ್ರಹರಿತ್ತು, ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು, ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್, ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿರುವ ಖನಿಜ ಲವಣಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಸ್ಯಗಳು ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್ಗಳನ್ನು ಸಂಶ್ಲೇಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ + ನೀರು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್ + ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಪತ್ರರಂಧ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.

ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಇತರ ಪೋಷಣಾ ವಿಧಾನಗಳು :

1) ಪರಪೋಷಿತ ಪೋಷಣಾ ವಿಧಾನ (Heterotrophic Nutrition) :

ಕ್ಲೋರೋಫಿಲ್ ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಸಸ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ತಾನು, ಮೇಲೇರುತ್ತಿರುವ ಸಸ್ಯದಿಂದ ಸಿದ್ಧ ಆಹಾರವನ್ನು ಇದು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

2) ಕೊಳೆತಿನಿ ಪೋಷಣೆ (Saprotrophic Nutrition) :

ಸತ್ತ ಮತ್ತು ಕೊಳೆಯುತ್ತಿರುವ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಪೋಷಕಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಈ ಪೋಷಣಾ ವಿಧಾನವೇ ಕೊಳೆತಿನಿ ಪೋಷಣೆ.

ಉದಾ : ಶಿಲಿಂಧ್ರಗಳು (fungi), bread mould, ಅಣಬೆ (mashroom)

3) ಕೀಟಹಾರಿ ಸಸ್ಯಗಳು (Insectivorous plants) :

4) ಸಹಜೀವನ ಸಸ್ಯಗಳು (Symbiosis) :

ಕೆಲವು ಜೀವಿಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಜೀವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆಶ್ರಯ ಹಾಗೂ ಪೋಷಕಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಸಹಜೀವನ ಎನ್ನುವರು.

ಉದಾ : ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶಿಲೀಂದ್ರಗಳು ಮರಗಳ ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಸಸ್ಯವು ಶಿಲೀಂಧ್ರಕ್ಕೆ ಪೋಷಕಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ನೀರು ಮತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪೋಷಕಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತೆವೆ.

ಉದಾ : ಕಲ್ಲು ಹೂಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಲೀಂಧ್ರ

ವಿಡಿಯೋ ಪಾಠಗಳು

KSEEB Solutions for Class 7 Science Chapter 1 Sasyagalalli Poshane